PAT METHENY: Ένας ήσυχος ήρωας
Οι ήρωες της κιθάρας είναι, συνήθως, νέοι, παίζουν ροκ, ζουν άγρια ζωή και έχουν εντυπωσιακή κόμη. Από όλα τα παραπάνω μόνο η κόμη ταιριάζει στο προφίλ του «ήρωα της κιθάρας» Pat Metheny.
Φυσικά και υπήρξε νέος. Πολύ νέος µάλιστα, 15 ετών, όταν έπαιζε κιθάρα πλάι στους καλύτερους τζαζ µουσικούς της του Kansas City, της γενέτειράς του. Στα 18 του ήταν ο πιο µικρός καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Μαϊάµι και στα 19 του ο πιο νέος καθηγητής του κορυφαίου ωδείου Berklee. Στα 20 του εντάχθηκε στο σχήµα του βιµπραφωνίστα Gary Burton και 21 ετών κυκλοφόρησε το πρώτο του άλµπουµ, «Bright Size Life». Στα 22 του ήταν ήδη γνωστός και η διεθνής τζαζ κοινότητα έβλεπε σ’ εκείνον την ελπίδα εξόδου της τζαζ από τη ροκ σκλαβιά των 70s. Δεν έγινε ακριβώς έτσι, όµως η ροκ κουλτούρα που κάθε νεαρός µουσικός της εποχής διέθετε –πόσω µάλλον αν ήταν και κιθαρίστας– του έδωσε προίκα για να παντρέψει την τζαζ µε τον ηλεκτρικό ροκ ήχο και να αποκτήσει ένα ασυνήθιστα µεγάλο για την εποχή και την ηλικία του νεανικό ακροατήριο.
Εδώ που τα λέµε έπαιξε και ροκ. Έπαιξε αρκετό ροκ τη δεκαετία του ’80, µε τον David Bowie και την Joni Mitchell. Και µάλιστα κέρδισε και βραβείο ως «Καλύτερος Ροκ Κιθαρίστας». Ύστερα, βέβαια, σάρωσε τα βραβεία του «Καλύτερου Τζαζ Κιθαρίστα» και συνέλεξε, µέχρις στιγµής, 17 βραβεία Grammy.
Άγρια ζωή δεν ξέρω αν έκανε, αλλά δεν του φαίνεται. Πρόκειται, όµως, για έναν αληθινό «ήρωα της κιθάρας». Σταθερά προσηλωµένο στην αυτοσχεδιαστική του ικανότητα και στην εντυπωσιακή δεξιοτεχνία του στο παίξιµο. Και, ακόµη, για έναν µουσικό που ηχογραφεί (και) άλµπουµ όπου παίζει µόνος του, όπως το πρόσφατο «What’s It All About» (2011), ο οποίος δοκιµάζει επίσης να παίξει και να ηχογραφήσει µε πρωτότυπες κιθάρες, όπως η σοπράνο κιθάρα ή η κιθάρα «Pikasso» µε τις 42 χορδές, που κατασκευάστηκε ειδικά για εκείνον!
Έχει φανατικούς οπαδούς σε όλο τον κόσµο που τον ακολουθούν σχεδόν παντού – και προφανώς µένουν ικανοποιηµένοι από τις περίπου 200 συναυλίες που δίνει κάθε χρόνο, από το 1974. Η φήµη του αντιστοιχεί περισσότερο σε ροκ σταρ παρά σε έναν 57χρονο τζαζ µουσικό. Σε κάποιους, είναι αλήθεια, αρέσει πολύ η µουσική του και σε άλλους όχι, και επίσης κάποιοι λατρεύουν τους δίσκους µε το Pat Metheny Group και άλλοι προτιµούν τις υπόλοιπες δουλειές του. Η επιτυχία του και η σηµασία της παρουσίας του στην τζαζ συνοψίζεται στο γεγονός ότι αρκεί να ακούσεις µία µόνο φράση στην κιθάρα για να καταλάβεις ότι αυτός που παίζει είναι ο Pat Metheny. Και παρά τα κεκτηµένα που θα του εξασφάλιζαν µια τζαζ καλοπέραση, εκείνος προκαλεί συνεχώς το ακροατήριο που δηµιούργησε µε κόπο τόσα χρόνια βάζοντάς του νέες προκλήσεις – στον ήχο, στις επιλογές των κοµµατιών, στις συνθέσεις, στα όργανα που χρησιµοποιεί, στο καστ των µουσικών που επιλέγει. Τη δεκαετία του ’80, όταν έπαιζε µε τον Bowie και τη Mitchell, έκανε σπουδαίες συνεργασίες παίζοντας µε τον πρωτοπόρο σαξοφωνίστα Ornette Coleman ή µε τον επίσης ανήσυχο µπασίστα Charlie Haden ή µε τον Herbie Hancock, τον Dave Holland και τον Jack DeJohnette. Ορισµένοι από τους δίσκους που ηχογράφησε έµειναν στην ιστορία της τζαζ ξεχωρίζοντας για την ποιότητά τους, όπως το free jazz «Song X» (1986) µε τον Ornette Coleman ή το «Beyond The Missouri Sky» (1997), ένα αριστουργηµατικό ντουέτο µε τον Charlie Haden.
Το στάτους του ροκ σταρ σε ένα πράγµα διευκόλυνε αυτόν και –σε ακόµη µεγαλύτερο βαθµό– την τζαζ: ήταν η ευρύχωρη γέφυρα που µετέφερε µουσικόφιλους από την όχθη του ροκ στην όχθη της τζαζ. Στην ορολογία της µουσικής βιοµηχανίας ονοµάζεται «crossover». Μόνο που στην περίπτωση του Pat Metheny το crossover στοιχείο δεν είναι η µουσική, αλλά το ταλέντο του, αυτός ο φυσικός τρόπος µε τον οποίο παίζει κιθάρα, χτίζοντας και γκρεµίζοντας ηχητικά αρχιτεκτονήµατα και µε έναν ήχο κρυστάλλινο και απόλυτα αναγνωρίσιµο. Αρετές που ελάχιστοι µουσικοί διαθέτουν – πέρα από είδη.
Τα θυµήθηκα όλα αυτά µε αφορµή την εµφάνιση του Pat Metheny µε το τρίο του στις 4 Δεκεµβρίου στο Παλλάς, 20 χρόνια µετά την προηγούµενη άφιξή του στην Αθήνα. Τον Ιούνιο του 1991 είχε παίξει στον Λυκαβηττό ανοίγοντας το πρώτο (και τελευταίο…) Athens Jazz Festival, σε µία συναυλία όπου είχα µείνει άφωνος από τη µουσική οµορφιά και την ηχητική τελειότητα. Ήταν µαζί του τότε και ο κιµπορντίστας Lyle Mays, το επί πολλά χρόνια alter ego του Pat Metheny, όπως ήταν ο McCartney για τον Lennon ή ο Strayhorn για τον Duke Ellington. Τώρα το τρίο συµπληρώνουν δύο κορυφαίοι µουσικοί, ο µπασίστας Larry Grenadier και ο ντράµερ Bill Stewart. Πολλά έχουν αλλάξει σε 20 χρόνια, ο Pat Metheny όµως έχει κάτι διαχρονικό. Σαν τη θρυλική χαίτη του.
Το Haig®, ένα από τα παλαιότερα ονόματα στο σκωτσέζικο ουίσκι, σε ταξιδεύει στις πηγές έμπνευσης της μουσικής δημιουργίας. Το Tree of Originality, η νέα πλατφόρμα του Haig στο facebook, είναι η διαδικτυακή κοινότητα όπου μπορείς να ανακαλύψεις τις πηγές έμπνευσης πίσω από τις σύγχρονες μουσικές δημιουργίες.Ταξίδεψε πίσω στο χρόνο και γνώρισε τις επιρροές που συνθέτουν τη μουσική παλέτα της σύγχρονης μουσικής. Μοιράσου τις απόψεις σου,στείλε τα σχόλιά σου, κέρδισε δώρα και μάθε που γίνονται τα καλύτερα live στην πόλη στην Jazz και την Indie σκηνή.
www.facebook.com/haiggreece
