Όχι τώρα με την κρίση. Από τότε που θυμάται τον εαυτό της.
Αυτό μπορείς να το δεις σαν πρόβλημα. Είναι η πρώτη ορθολογική ανάλυση. Η δεύτερη είναι να το δεις ρεαλιστικά. Δηλαδή ότι αναγκαστικά θα το πολεμήσεις. Και η τρίτη ιδεαλιστικά. Ότι πολεμάς που πολεμάς, δε νικάς κιόλας;
Η «κρίση», αν δεν ήτανε ένα τσουνάμι επί δικαίων και αδίκων, θα μπορούσε να είναι ένα συναρπαστικό χαβανέζικο κύμα πάνω στο οποίο θα σέρφαραν όσοι πριν λίμναζαν αναγκαστικά πλάι σε αυτούς που κολυμπούσαν σε μια θάλασσα γαρύφαλλων στα σκυλάδικα.
Ένα άρθρο
Ένα εξαιρετικό περιοδικό, το Makeshift (http://mkshft.org/) με έδρα τη Νέα Υόρκη και μότο “A Journal of hidden creativity” μου ζήτησε να τους στείλω μια ιστορία από την Αθήνα για το επόμενό του τεύχος με concept “Resistance”. Το Makeshift συνήθως φιλοξενεί ιστορίες από την Μποκοτά και το Δελχί μέχρι τα γκέτο των αμερικανικών μεγαλουπόλεων εστιάζοντας στο πως η δημιουργικότητα, η καινοτομία και η “out of the box” σκέψη δομούν εναλλακτικά μοντέλα στην καθημερινή μας διαβίωση. Είναι πραγματικά πρωτοποριακό. Μου ζήτησε λοιπόν ένα urban culture story από την Αθήνα όπου να φαίνεται το πώς η οικονομική κρίση επιδρά στη δημιουργία εναλλακτικών μοντέλων.
Η πρώτη μου αντίδραση ήταν: «Steve, χαίρομαι που μια ιστορία από την Ελλάδα θα μπει δίπλα σε εκείνες από την Καμπότζη, το Κονγκό και τις λατίνικες συμμορίες του γκέτο του Λος Άντζελες. Πραγματικά καταλαβαίνεις τι παίζει εδώ στην Ελλάδα τώρα!» Δε θα σας αποκαλύψω την ιστορία που έστειλα γιατί δεν έχει ακόμα δημοσιευτεί, θα σας μεταφέρω μόνο την εισαγωγή της.
«Ένας Βερολινέζος ο οποίος επισκεπτόταν την Αθήνα πριν τρία τέσσερα χρόνια νόμιζε ότι βρίσκεται στη Φλόριντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι εξαιτίας του κλίματος. Κάθε πενήντα μέτρα έβλεπε τεράστιες αφίσες στους δρόμους να διαφημίζουν τζιν των 200 €, και μια πόλη γεμάτη mainstream clubs όπου ένα κακοφτιαγμένο cocktail κόστιζε τουλάχιστον 12 € ενώ μια μπύρα 6 €. Πλέον το σενάριο έχει αλλάξει. Σκοράροντας πρώτη στην ανεργία των νέων με 53% η Ελλάδα υποφέρει από τα μέτρα λιτότητας που έχουν επιβληθεί από την τρόικα σε αντάλλαγμα νέα δάνεια με μορφή πακέτων διάσωσης.»
Ένα ταξίδι
Κάθε TEDx αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία να ανοίξει το μυαλό σου σε καινούρια πράγματα. Και το TEDxThessaloniki του οποίου το concept «δανειστήκαμε» σε αυτό το τεύχος, «Η τόλμη να δημιουργείς», δεν μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση.
Ανάμεσα στους δεκαέξι ομιλητές του, εκείνος που ανάγκασε το κοινό να σηκωθεί όρθιο και να τον χειροκροτεί συγκινημένο για ώρα ήταν ο Άγγελος Πατσιάς. Ένας νεαρός δάσκαλος του οποίου τη συνέντευξη μπορείτε να διαβάσετε μερικές σελίδες παρακάτω. Ο Άγγελος υπηρετεί στο τετραθέσιο δημοτικό σχολείο Φουρφουρά σε ένα ορεινό χωριό του Ρεθύμνου. Ποια είναι η τυπική εικόνα που φέρνεις στο μυαλό σου για ένα δημοτικό σχολείο στη μέση του πουθενά; Εγκατάλειψη. Και έτσι θα ήταν αν ο Άγγελος και οι κακοπληρωμένοι συνάδελφοι του περίμεναν στωικά τη συνδρομή του υπουργείου. Αντί για αυτό δημιούργησαν με τα παιδιά «το σχολείο της φύσης και των χρωμάτων» βασισμένοι στην αυτοοργάνωση εφάμιλλη με αυτή που συναντάς σε ένα ζαπατίστικο σχολείο στην Τσιάπας. Τα παιδιά κάνουν μάθημα σε αίθουσες που ζωγράφισαν τα ίδια, δημιούργησαν τη δική τους εκπαιδευτική τηλεόραση, το Φουρφουράς TV, έφτιαξαν στο προαύλιο τα δικά τους μποστάνια αντί να τρώνε γαριδάκια από το κυλικείο, κάνουν μαθήματα επιλογής όπως ρομποτική, θέατρο, φωτογραφία.
Ένας άλλος εξαιρετικός ομιλητής του TEDxThessaloniki, ο Έλληνας –μη σας ξεγελάει το όνομα- Έρικ Πάρκς συνέκρινε την ιστορία του startup, του Gipht.me, με την Οδύσσεια. Από την Ελλάδα όπου δεν κατάφεραν να σηκώσουν ούτε ευρώ στην Ιθάκη που στη δική τους περίπτωση ήταν η SiliconValley. O Έρικ αμέσως μετά την ομιλία του Πατσιά έγραψε στο twitter του: «Angelos Patsias one of the most inspirational talks I've experienced. Period.»
Αυτές οι δύο Ελλάδες, του Άγγελου και του Έρικ που ενδεχομένως να ψήφισαν εκ διαμέτρου αντίθετα στις τελευταίες εκλογές, είναι ουσιαστικά το καλό πρόσωπο αυτής της χώρας. Είναι η Ελλάδα που δημιουργεί, που μοιράζεται, που μεταμορφώνει. Ανήκει στην ίδια όχθη του ποταμού.
Στο ξεκίνημα της κρίσης πριν δύο χρόνια, έγραφα σε αυτή εδώ τη στήλη.
«Στις δύσκολες ώρες που έρχονται, απαιτείται να έρθει στον αφρό η «άλλη» Ελλάδα. Εκείνη που ΔΕΝ βολεύεται με μια θεσούλα αργομισθίας, ΔΕΝ κυνηγάει μετανάστες μικροπωλητές στην Ερμού, ΔΕΝ παίζει στη διαπασών το τελευταίο mainstream hit οδηγώντας το κωλοπειραγμένο. Η «άλλη» Ελλάδα ζει και αναπνέει για να δημιουργεί, ξέρει ότι η χαρά είναι στο δρόμο και δεν παίρνει γραμμή από τα δελτία των 8, ξεχειλίζει από διονυσιακό πάθος, ερωτεύεται και κρύβει το πειραχτήρι θεό Πάνα μέσα της.
Δύο Ελλάδες συγκρούονται. Η μια εξωστρεφής, κοσμοπολίτικη, δημιουργική,
ηδονική και η άλλη εσωστρεφής, ξενοφοβική, μίζερη, ανοργασμική.»
Η Ελλάδα του κοινωνικού ωδείου, του Startuplive και των Beetroot, τρία θέματα που θα βρείτε στις επόμενες σελίδες μας, είναι στο ίδιο στρατόπεδο, εκείνο της δημιουργίας. Το να μοιράζεσαι κοινές απόψεις για τους γάμους των gay, το μεταναστευτικό ή τα ναρκωτικά δείχνει πολύ περισσότερα πράγματα από αυτά που ενδεχομένως νομίζουμε. Τώρα περισσότερο από ποτέ η σύνθεση είναι απαραίτητη και το Υποβρύχιο θα πολεμήσει με κάθε τρόπο ενάντια στον διχασμό που επιχειρείται.
Και ένα status
του εξαιρετικού τραγουδοποιού Γιώργη Χριστοδούλου, το πόσταρε λίγο πριν τις εκλογές:
«Έχω βαρεθεί να ακούω αυτό το ψευδοδίλλημα "Ευρώπη ή τρίτος κόσμος". Για να ξεκαθαρίσουμε κάτι : Τριτοκοσμικός δεν είναι αυτός που δεν έχει ευρώ ή δολάρια στην τσέπη του! Τριτοκοσμικός είναι αυτός o οποίος στερείται πολιτισμού, αισθητικής, καλλιέργειας. Τα τελευταία χρόνια γνώρισα, μίλησα και συνεργάστηκα με ποιητές, καλλιτέχνες, φιλόλογους του λεγόμενου "τρίτου κόσμου". Κολομβιανούς, Αργεντινούς, Χιλιανούς. Όχι, αρνούμαι να τους πω τριτοκοσμικούς επειδή έτσι θέλουν να λένε οι "αγορές". Τους θεωρώ πιο καλλιεργημένους, ευγενικούς και πολιτισμένους από πολλούς αμερικάνους κι ευρωπαίους.»
