«O παλιός κόσµος πεθαίνει και ο
νέος κόσµος πασχίζει να γεννηθεί.
Τώρα είναι η εποχή των τεράτων.»
Αντόνιο Γκράµσυ
Σε µια εποχή σαν αυτή που περιγράφει ο Γκράµσυ άλλοι επιλέγουν να ζήσουν στη σκιά του φόβου και άλλοι να αντικρύσουν το πρώτο φως της ελπίδας. Τι έχουν να µας διηγηθούν τα τέρατα πέρα από την προφανή «ασχήµια» τους; Ή µήπως το διαφορετικό µάς φαινόταν πάντα άσχηµο;
Ο Γιάννης Χαραλαµπόπουλος, ιδρυτικό µέλος των Beetroot ξετυλίγει το µίτο της Αριάδνης στην απόβαση των ελληνικών τεράτων στο Βερολίνο.
Όλα ξεκίνησαν µε αφορµή το βραβείο RedDot. Η απονοµή θα γινόταν στο Βερολίνο τον Οκτώβριο και ως agencyoftheyearείχαµε ένα χώρο αφιερωµένο για να κάνουµε έκθεση. Σε αυτήν την έκθεση οι προκάτοχοί του βραβείου, η BBDOΓερµανίας, µε χιλιάδες υπαλλήλους, πολυεθνική κτλ., προτίµησαν να δείξουν ένα showreelτων δουλειών τους. Είναι συνήθης πρακτική. Εµείς θεωρήσαµε ότι θα έπρεπε να πάµε και να πούµε κάτι παραπάνω. Εκείνη την περίοδο εκδίδαµε το βιβλίο «τα παρεξηγηµένα τέρατα» της ελληνικής µυθολογίας. Αφορούσε το πώς θα µπορούσαµε να δούµε το κάθε πλάσµα της µυθολογίας όχι ως τέρας αλλά µε την καλή πλευρά του.
Σκέψου τη συγκυρία. Όλοι στην Ευρώπη µας κράζουν. Είπαµε λοιπόν ότι εφόσον υπάρχει όλη αυτή η αντίληψη θα πάµε όντως ως GREEKMONSTERS. Χρησιµοποιήσαµε τα τέρατα ως όχηµα για να κάνουµε ένα πολιτικοκοινωνικό σχόλιο αλλά και για να τα συνδέσουµε µε τις αξίες και µε την φιλοσοφία που έχουµε ως γραφείο design.
Για παράδειγµα οι Στυµφαλίδες Όρνιθες είναι η οµαδικότητα, κάτι που µας χαρακτηρίζει ως Beetroot. Οι µεταµορφώσεις του Πρωτέα δείχνουν το πόσο ευέλικτοι είµαστε µε πελάτες και projects. Ο Πήγασος αφορά την τεχνολογία. Ο Κύκλωπας είναι η αυθεντικότητα. Θελήσαµε λοιπόν µέσω αυτής της έκθεσης να επικοινωνήσουµε ότι ναι, οι Έλληνες είναι τέρατα για τα οποία όλη η Ευρώπη µιλάει. Αλλά τέρατα από µία άλλη µεριά την οποία δεν αναζητάει και δεν ψάχνει κανείς. Εκείνη της δηµιουργικότητας, της εργατικότητας, της πρωτοτυπίας κοκ.
Πήραµε πολλά συγχαρητήρια για το ρίσκο να µην δείξουµε έτοιµη δουλειά. Στην έκθεση στο Βερολίνο έδωσαν το παρόν άνθρωποι του επιχειρηµατικού κόσµου, του design, του marketing, ο διευθυντής της CocaCola, της Volkswagenκλπ. Το γεγονός ότι δείξαµε κάτι µη αναµενόµενο τους τράβηξε το ενδιαφέρον. Αφού γυρίσαµε εδώ προσεγγίσαµε το µουσείο Μπενάκη. Όχι για να γίνει έκθεση, αλλά για να χρησιµοποιήσουµε το πωλητήριο µε σκοπό το merchandisingσε σχέση µε την έκθεση. Eνθουσιάστηκαν και µας πρότειναν να φέρουµε την έκθεση στο Μουσείο. Και για το Μπενάκη ήταν ένα ρίσκο γιατί ο χώρος είναι άµεσα συνδεδεµένος µε την τέχνη αµιγώς.
Για να στηθεί η έκθεση κατεβήκαµε και οι έντεκα και κατασκηνώσαµε στο µουσείο, µε υπολογιστές, µε γραφεία, µε τα πάντα για δέκα µέρες. Για να τρέχει το γραφείο ταυτόχρονα. Αλλιώς δε γινόταν. Κάναµε την έκθεση γιατί γουστάραµε, αλλά είχαµε εξ αρχής ως απώτερο σκοπό να επικοινωνήσουµε τις αξίες που έχουν ως δηµιουργικό γραφείο οι Beetroot. Έναν αµιγώς καλλιτέχνη π.χ. δε θα τον ενδιέφερε να µπορέσει ο άλλος να µπει µέσα και να εισπράξει κατευθείαν το µήνυµα της έκθεσης του. Αυτή λοιπόν η αµεσότητα στην επικοινωνία του µηνύµατος θεωρώ ότι προέρχεται από τον κόσµο της εφαρµοσµένης τέχνης. Συνδυάσαµε το design µε την τέχνη και γι’ αυτό έχει και µια ιδιόµορφη αίσθηση η έκθεση.
Θέλαµε ουσιαστικά να αποµυθοποιήσουµε τους µύθους, όχι όπως µας τους µάθαιναν στο σχολείο. Μέσα από τα τέρατα θέσαµε θέµατα διαφορετικότητας και ρατσισµού, τα οποία µε εκπαιδευτικά προγράµµατα προσπαθούµε να τα περάσουµε και στα παιδιά. Γίνονται δύο sessionsκάθε Κυριακή µε παιδαγωγούς οι οποίοι ξεναγούν µαθητές στην έκθεση. Γιατί το «τέρας» το έχουµε στο περιθώριο; Μέσα από το παιχνίδι περνάµε µηνύµατα τα οποία είναι πολύ δύσκολο να τα περάσεις σε τέτοιας ηλικίας παιδιά.
Βλέποντας το χώρο που µας διέθεσε το Μπενάκη, ο οποίος ήταν µεγαλύτερος από εκείνον στο Βερολίνο αποφασίσαµε να εξελίξουµε την έκθεση. Προστέθηκαν καινούργια εκθέµατα, καινούργιες τεχνικές. Ο Πήγασος, που είναι το αόρατο τέρας και αφορά την τεχνολογία στο Βερολίνο δεν υπήρχε. Οι Σειρήνες, που είναι το ηχητικό τέρας µε τεχνικές sounddesignεπίσης δεν υπήρχε. Επίσης προστέθηκαν οι Εκατόγχειρες, ο µαγνητικός πίνακας όπου έχουµε δηµιουργήσει διάφορα elements, χέρια, πόδια, κεφάλια, µάτια και ο καθένας φτιάχνει το δικό του τέρας.
Υπάρχει µία ροή στην έκθεση. Με το που µπεις για παράδειγµα συναντάς έναν τεράστιο Μινώταυρο –συµβολίζει τη δηµιουργικότητα- ο οποίος έχει κλείσει τα µάτια του µε το χέρι του γιατί είναι ντροπαλός. Και τελειώνει µε την Μέδουσα –συµβολίζει την παρατηρητικότητα- όπου µυθολογικά είναι το τέρας που µε τη µατιά του σε πάγωνε. Και έτσι µένεις για πάντα στην έκθεση! Το χιούµορ είναι πανταχού παρόν στα τέρατα.
Θέλαµε να δείξουµε είναι ότι για προχωρήσεις και να αναδειχθεί ο καινούργιος κόσµος δε σηµαίνει ότι πρέπει να αφορίσεις την ιστορία σου. Πόσο µάλιστα µια τέτοια ιστορία. Γιατί η ελληνική µυθολογία είναι θησαυρός. Κάθε έκθεµα είναι ένας σταθµός από µόνο του. Δηµιουργήσαµε µια εµπειρία. Γι’ αυτό κιόλας επιτρέπεται να φωτογραφίζεις και να αγγίζεις τα πάντα, να φοράς τις µάσκες που αιωρούνται από το ταβάνι και να γίνεις εσύ ο ίδιος τέρας για λίγο. Και να αποµυθοποιήσεις όλο αυτό το πράγµα που σήµαινε το τέρας για την κοινή γνώµη. Τέρας ίσον κακό. Δεν είναι έτσι όµως. Το πιο σηµαντικό είναι να ανατρέψεις συγκεκριµένα πιστεύω και ταµπού.
Beetroot Design Group
Η Beetrootιδρύθηκε από το Βαγγέλη Λιάκο, τον Αλέξη Νίκου και το Γιάννη Χαραλαµπόπουλο και η παρούσα σύνθεση της οµάδας µετράει ακόµη οκτώ δηµιουργούς που καλύπτουν ένα ευρύ φάσµα ικανοτήτων και δεξιοτήτων στο χώρο του σύγχρονου designόπως: οπτική επικοινωνία και το σχεδιασµός, νέα µέσα και εφαρµογές, φωτογραφία, σκηνοθεσία, σκηνογραφία και σχεδιασµός παραγωγής και marketing.
Μερικές από τις βραβεύσεις του έργου της Beetroot περιλαµβάνουν:
red dot: agency of the year 2011
red dot awards
European Design Agency of the year 2008
ED-Awards
Μέγα ΕΒΓΕ 2006, 2008 & 2010, 2012
ΕΒΓΕ – Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής & Εικονογράφησης
