Χρησιµοποιώντας ακόµα και την περίφηµη φράση του Bruce Lee o Victor Koen έκανε ίσως µια από τις πιο ενδιαφέρουσες οµιλίες στο φετινό TEDxAthens µοιραζόµενος µαζί µας το προσωπικό του εγχειρίδιο δηµιουργικότητας. Αντισυµβατικός, ιδιαίτερος και σκοτεινός, όταν οι περισσότεροι συµµετείχαν στο πάρτυ του Αθήνα 2004 εκείνος έκανε τις αντιµασκότ των Ολυµπιακών Αγώνων. Τον «Παν», τον «Μέτρον» και τον «Άριστον» όπου αντί να είναι Μεγάλοι, Ωραίοι και Αληθινοί ήταν Μικροί, Άσχηµοι και Τεχνητοί. Αναπόφευκτα θυµήθηκα εκείνο που µου είχε πει πέντε χρόνια πριν στη συνέντευξη στο Υποβρύχιο. «Είναι µια πολυτέλεια που έχει ο καλλιτέχνης ή ο τρελός να µένει παιδί.»  

Πως βρέθηκες από τη Θεσσαλονίκη στη Νέα Υόρκη;

Άφησα την Ελλάδα στα δεκαοκτώ, για να σπουδάσω στη σχολή καλών τεχνών Bezalel στο Ισραήλ. Στη συνέχεια πήγα στη Νέα Υόρκη για µεταπτυχιακό στο school of visual arts µε επικέντρωση στην εικονογράφηση. Έκτοτε συνεχίζω να µένω εκεί. Η δουλειά µου εστιάζεται συνήθως στην εικονογράφηση εξωφύλλου βιβλίου/περιοδικού/εφηµερίδας. Από εκεί και πέρα κάνω προσωπικές εκθέσεις σε γκαλερί, µουσεία ή ιδρύµατα ανά τον κόσµο. Επίσης διδάσκω σε δύο σχολές καλών τεχνών στον προπτυχιακό και µεταπτυχιακό κύκλο, µε ειδίκευση στην εικονογράφηση. 

Σε ποια έντυπα µπορούµε να δούµε εικονογραφήσεις σου;

Είµαι τακτικός συνεργάτης στους New York Times, στη Wall Street Journal, στο αγγλικό περιοδικό επιστήµης Nature, κάνω εξώφυλλα για τους Financial Times, έχω κάνει εικονογράφηση σε διάφορα περιοδικά όπως Esquire, Forbes, ΤΙΜΕ, Τhe Economist, Rolling stone, Wired κ.α..

Πώς είναι να συνεργάζεσαι µε τέτοιου είδους έντυπα τα οποία θέτουν τα guidelines παγκοσµίως;

Eίναι για µένα το καλύτερο σχολείο, καθώς συναναστρέφοµαι µε πολύ ταλαντούχους ανθρώπους, που ενδιαφέρονται στο έπακρο για την ποιότητα της δουλειάς, από άποψη της επικοινωνίας, του βάθους και της αλήθειας της. Μπορεί τα χρονοδιαγράµµατα να είναι σχετικά ασφυκτικά, αλλά βγαίνουν λόγω του ρυθµού και της έντασης ζωής στην Νέα Υόρκη, πράγµα που εµένα µε γεµίζει. 

Θα ήθελα να µιλήσουµε για τα µηνύµατα που περνούν οι τελευταίες εκθέσεις σου;

Η προσωπική µου δουλειά που εκτίθεται σε γκαλερί και µουσεία είναι το έπακρο της κοινωνικής κριτικής που κάνω. Δεν ασχολούµαι µε το οπτικό πυροτέχνηµα, αλλά µε κάτι το οποίο µπορεί να εµβαθύνει κάποιος και να φτιάξει νοήµατα ανάλογα µε το πόσο βαθιά θέλει να σκάψει. Από εκεί και πέρα τα µηνύµατα µου τις περισσότερες φορές έχουν αρνητικά και σκοτεινά στοιχεία γιατί πιστεύω ότι αυτά τα αποφεύγουµε. Το να θυµίσεις σε κάποιον ότι ο πόλεµος είναι κακός, ότι πρέπει να προστατέψουµε τα παιδιά από τον υπερκαταναλωτισµό είναι κοινότυπο, ωστόσο βρίσκω ένα καινούργιο τρόπο για να το «σερβίρω», δηµιουργωντας µία οπτική έκπληξη ώστε να µείνει στο µυαλό περισσότερο. Μερικές από τις τελευταίες µου δουλειές, όπως τα Dark Peculiar Toys, έχουν να κάνουν µε τον καταναλωτισµό. Τα παιδιά, από βρέφη πλέον αναγνωρίζουν µάρκες, φίρµες και τις αποζητούν. Έχει να κάνει µε την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους και µε την επίδραση των ηλεκτρονικών µέσων, η οποία αρχίζει πλέον σε πολύ µικρότερη ηλικία. Είναι πράγµατα τα οποία τα πράττω και στα ίδια µου τα παιδιά προσπαθώντας να κρατήσω την παρθενικότητα του εγκεφάλου τους για όσο πιο πολύ γίνεται.  Από εκεί και πέρα σειρές όπως οι Μεταµορφώσεις, πριν από οκτώ περίπου χρόνια, δηµιούργησαν ένα διαφορετικό περιβάλλον των ανθρώπων µε τα κουστούµια και τις γραβάτες, οι οποίοι τιµωρούνται και ρίχνονται πίσω στην κατηγορία των εντόµων και χρειάζεται  να δουλέψουν εκεί για να ξαναγίνουν άνθρωποι. 

Πάνω σε τι δουλεύεις τώρα;

Η σειρά που τελειώνω αυτή τη στιγµή λέγεται Τερατολόγιο και έχει να κάνει µε την ανάµειξη µοντέρνων κάπως παραδειγµάτων µε την ελληνική µυθολογία. Με µεγάλη χαρά ξαναµελέτησα και ξαναήρθα σε επαφή  µε ένα ελληνικό θέµα που αποτελεί ένα φανταστικό χώρο γεµάτο σεξ και βία, όση χρειάζεται µια πολύ καλή ταινία σήµερα! 

Έχει γίνει µια στροφή στην ελληνική µυθολογία, και οι beetroot έπαιξαν µε αυτό. Τι αποτέλεσε αφορµή για αυτή τη στροφή;

Η πιθανή στροφή προς την ελληνική µυθολογία έχει να κάνει µε ένα ενδιαφέρον που υπάρχει παγκόσµια για τη µυθολογία. Νοµίζω ότι το κοινό διατηρεί τον ενθουσιασµό του για την ελληνική µυθολογία επειδή αυτή αποτελεί έναν υπέροχο οπτικό και αισθητικό κόσµο και έχει µια παγκοσµιότητα.

Αν κάτι αποδείχθηκε µε αυτήν την κρίση είναι ότι το νεοελληνικό lifestyle ήταν µια φούσκα. Όλος αυτός ο υπερκαταναλωτισµός, η υπέρ-ευδαιµονία η οποία εκφράστηκε και µέσω των Ολυµπιακών Αγώνων του 2004 ήταν ψευδεπίγραφη. Τότε ακόµα, πριν οκτώ χρόνια έκανες κριτική µε το έργο σου σε κάτι το οποίο «έσκασε» µόλις πρόσφατα. 

Αυτά τα είδα νωρίς γιατί είµαι… αντιδραστικός. Ψάχνω το καλό στο χειρότερο και το κακό στο καλύτερο. Επίσης νοµίζω ότι όταν στέκεσαι λίγο µακριά ο ενθουσιασµός µετριάζεται. Τώρα για τη σηµερινή κατάσταση, η οποία πονάει έχοντας αδέρφια και οικογένεια στην Ελλάδα, πιστεύω ότι ο υπερκαταναλωτισµός  που κυριάρχησε είχε φέρει µία λήθη. Αυτό το άγριο ξύπνηµα θα εγείρει τα έµφυτα ένστικτα του Έλληνα, ο οποίος θα βρει τις συνθήκες να αναπτυχτεί και στην Ελλάδα. Άλλωστε η επιτυχία Ελλήνων στο εξωτερικό είναι µόνο ένα δείγµα του που µπορεί να φτάσει το ελληνικό ταπεραµέντο.

Γιατί είναι εύκολο να διαπρέψει ένας Έλληνας στο εξωτερικό και όχι µέσα στην ελληνική επικράτεια; 

Οι συνθήκες και η ελευθερία κινήσεων είναι τελείως διαφορετικές στο εξωτερικό και από ότι στην Ελλάδα. Πιστεύω ότι ειδικά σε µια πόλη σαν την Νέα Υόρκη όταν συζητάς επτά πράγµατα γίνονται τα πέντε, δεν συζητάς για δώδεκα πράγµατα και γίνεται το ενάµιση, όπως συνήθως συµβαίνει εδώ. Δουλεύοντας στη Νέα Υόρκη σου δίνονται δυνατότητες να έρθεις σε επαφή µε ανθρώπους, οι οποίοι ασχολούνται µε τον πρωταθλητισµό στα πάντα και µου αρέσει να είµαι ανακατεµένος σε αυτού του είδους το στίβο. Από την άλλη έχω µεγάλο µεράκι και έρωτα για την Ελλάδα, είµαι ενεργά ανακατεµένος από το φιλανθρωπικό µέχρι το καλλιτεχνικό κοµµάτι, και νοµίζω ότι τα πράγµατα αλλάζουν προς το καλύτερο. Έχοντας εδώ και χρόνια συνεργαστεί µε ανθρώπους στην Ελλάδα, όπως το Φωτογραφικό Κέντρο Αθηνών ή τα παιδιά στο Φεστιβάλ των Κόµικς, δύο οργανώσεις οι οποίες ουσιαστικά µε ανέδειξαν στη χώρα, µπορώ να πω ότι αποτελούν πραγµατικά διεθνή παραδείγµατα συνεργασίας και ποιότητας. Πιστεύω ότι η αναγέννηση χρειάζεται µία καταστροφή για να ξαναρχίσει.

Δείτε εδώ το video της συνέντευξης του Victor Koen με ακόμα περισσότερο υλικό