Σε μια εποχή γκρίζα, με την κυρίαρχη αφήγηση να είναι γύρω από τη ματαίωση, την απώλεια, τα χαμένα όνειρα και τις μάταιες προσδοκίες, ο Σπύρος Παλούκης δημιουργεί ένα μαγικό κόσμο γεμάτο χρώματα και ιστορίες! Τα μαγικά βιβλία του Σπύρου δεν είναι απλά βιβλία, δεν είναι μόνο παραμύθια, έχουν τη μαγική δύναμη να μας κάνουν σοφότερους...
Ένα καλλιτέχνημα. Όμορφο σαν αντικείμενο, με αναφορές σε παλιά μεσαιωνικά βιβλία, λίγη εικονογράφηση, αισθητική, δεν είναι απλά μια παράθεση πληροφοριών. Μπορεί να σου αλλάξει την καθημερινότητα προς το καλύτερο, μπορεί να σε κάνει λίγο σοφότερο, να σε πάει μπροστά σαν άνθρωπο.
Πόσα μαγικά βιβλία
έχεις εκδώσει;
Σαν δημιουργός πέντε. Σαν εκδότης πρέπει να είναι είκοσι πέντε με τριάντα. Το πιο σημαντικό είναι «Το πηγάδι στο τέλος του κόσμου», ένα μεσαιωνικό παραμύθι που γράφτηκε πριν από εκατόν πενήντα χρόνια από τον William Morris, το οποίο λέει ότι “whatever is unhappy is immoral”. Δηλαδή, ό,τι μας στενοχωρεί πρέπει να το αλλάζουμε.Αυτό είναι και το μότο μας στο μαγικό εκδοτικό οίκο.
Τι είδους βιβλία
εκδίδετε;
Κυρίως παραμύθια για μεγάλους. Όλα έχουν ίσως μια μεταφυσική
διάσταση. Το τελευταίο που εξέδωσα είναι «Το δάσος των θαυμάτων», ένα μυθολογικό
παραμύθι με αλληγορίες και στερεότυπα που συναντάμε στα παραμύθια. Στα μαγικά βιβλία δεν πετάς πάνω σε μαγικά χαλιά, δεν είσαι το τζίνι,
αλλά γίνεσαι λίγο καλύτερος άνθρωπος.
Τι ανταπόκριση
βλέπεις να έχουν τα μαγικά βιβλία σε μια κοινωνία που έχει αρχίσει να χάνει την
μαγεία της;
Όταν κάνεις μια καλή δουλειά και είναι ειλικρινής η προσπάθειά σου, το κοινό εισπράττει αυτή την αύρα. Την ισορροπία τη βρίσκεις εσύ, δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. Αλλά ναι, το βιβλίο είναι σε δύσκολη περίοδο.
Δεν έχει πολύ
ενδιαφέρον ότι άλλα σπουδάζεις και αλλού βρίσκεις το νόημα;
Πρέπει να αυτοσχεδιάζεις με ό,τι σου
φέρνει η ζωή, να μαγειρεύεις με αυτά που έχεις. Σπουδάζεις κάτι, όσο προχωράς όμως μαθαίνεις
τα καλά και τα κακά του αντικειμένου σου. Και αυτή είναι η μαγεία. Γιατί σαν
καλλιτέχνης πάντα ξεκινάς με ένα συγκεκριμένο project, κάτι συμβαίνει που νομίζεις πως
θα στο χαλάσει αλλά τελικά φτιάχνεις κάτι άλλο. Δεν πρέπει να κολλάει
το μυαλό σου, πρέπει να αφήνεις ένα παράθυρο να δεις λίγο παραέξω το
αντικείμενο που διαπραγματεύεσαι.
Εσύ πώς κατάφερες να
μην κολλήσεις στις σπουδές σου, αλλά να ασχοληθείς με κάτι που είναι στην
καρδιά σου; Έχει να κάνει με τα ταξίδια;
Στο ταξίδι για τις σπουδές μου στην πληροφορική, δούλεψα στην ευρωπαϊκή ένωση, συναναστράφηκα με διπλωμάτες, με τραπεζίτες και έλεγα ότι αυτό πρέπει να κάνω, αλλά τελικά ανακάλυψα τη φωτογραφία. Κατάλαβα ότι όταν παράγεις κάτι καλλιτεχνικά, αυτό μπορεί να ενδιαφέρει κάποιους και μετά ακόμα περισσότερους. Σιγά σιγά ο κύκλος μεγάλωσε και μεγάλωσε μέχρι που έφτασα στο TEDx. Τότε συνειδητοποίησα ότι η αρχική μου απόφαση να ασχοληθώ με κάτι τεχνοκρατικό ίσως τελικά να άνοιξε και ένα άλλο παράθυρο, του ταξιδιώτη ή και του καλλιτέχνη.
Τα e-books σε τρομάζουν; Τα μαγικά βιβλία
έχουν μέλλον εκεί;
Μου αρέσει να διαβάζω άρθρα, εφημερίδες μέσα από τις μικρές αυτές μαγικές συσκευές αλλά ο ανταγωνισμός βιβλία vs e-books δεν με τρομάζει. Αν ήμασταν στην Αμερική θα κάναμε άλλη κουβέντα. Θεωρώ ότι στην Ελλάδα του 2013 τα e-books είναι απλά ένα added valueγια τον κάθε εκδότη και τον κάθε καλλιτέχνη.
Μήπως το e-book, είναι σήμερα πιο οικονομικό; Μπορείς
να το αγοράσεις από το amazon οκτώ δολάρια αντί για
είκοσι ευρώ που θα έδινες για το hard copy. Για «μη φυσιολογικά» βιβλία όπως τα δικό σου, μήπως δεν
ισχύει αυτός ο ανταγωνισμός;
Πιστεύω ότι το e-book θα πρέπει να είναι απλά ένα ψηφιακό αρχείο με πληροφορία. Να μην υπάρχουν πια επιστημονικά συγγράμματα. Είναι ωραία να έχεις δύο ειδών βιβλία, το e-book για τις πιο τυπικές παραγωγές βιβλίων, και το πιο καλλιτεχνικό βιβλίο, με περισσότερη χειροποίητη δουλειά και όχι τόσο βιομηχανικό.
Ποια πράγματα θα
ήθελες να κάνεις και δεν έχεις κάνει ακόμα;
Να ταξιδεύω περισσότερο, να είμαι πιο ελεύθερος, να έχω λιγότερες ευθύνες. Νομίζω όλοι αυτά θέλουν! Στη δική μου περίπτωση όλα γυρίζουν γύρω από το ταξίδι. Θα ήθελα να είμαι περισσότερο καλλιτέχνης.
Πώς φαντάζεσαι τον
οργανισμό που έχεις σε μερικά χρόνια από τώρα;
Είμαι ρομαντικός άνθρωπος, θέλω πάντα να ονειρεύομαι την εξέλιξη των βιβλίων και των projects που ασχολούμαι. Για να φανταστώ τι θα γίνει σε πέντε, δέκα χρόνια θα πρέπει να αλλάξει και η κατάσταση Ελλάδα, γιατί όλα είναι αλληλένδετα. Αν ο διπλανός μου πηγαίνει καλά θα πηγαίνω κι εγώ καλά. Είναι όπως στο καράβι, ή βουλιάζουν όλοι ή σώζονται.
Αν έπρεπε να
συνοψίσεις το μήνυμα της ομιλίας σου στο TED ποιο θα
ήταν;
Να γυρίζουμε στη βεβαιότητα της παιδικής ηλικίας. Τότε που
όλα ήταν πιθανά, τότε που όλα ήταν μια υπόσχεση, που φάνταζαν καινούρια, τότε
που δεν υπήρχε το αδύνατο. Όταν γινόμαστε και πάλι παιδιά, είναι
σαν κατά κάποιο τρόπο να γινόμαστε ατρόμητοι.
Όλη αυτή η
παιδικότητα πιστεύεις ότι μπορεί να είναι λύση στην δύσκολη κατάσταση που
βιώνουμε τώρα;
Νομίζω ότι όταν γίνεσαι ξανά παιδί μπορείς να δεις τα πράγματα πιο λαμπερά. Το στομάχι σου μπορεί να μη γεμίσει φαγητό αλλά οφείλεις στον εαυτό σου να κάνεις πράγματα που σε κάνουν να αισθάνεσαι καλύτερα, και μέσα σε αυτά είναι και το παραμύθι.
Θα ήθελα να πω ένα μικρό παραμύθι σαν συμβουλή, προτροπή:
Ήταν λέει, ένα βαρέλι που είχε μέσα γάλα, και μέσα σε αυτό υπήρχαν βατραχάκια
που πνιγόντουσαν. Φώναζαν «θα πνιγούμε», ήταν πανικόβλητα και χτυπιόντουσταν. Το
ένα πνίγηκε, το δεύτερο το ίδιο, κοκ. Στο τέλος, σώθηκε μόνο ένα. Αυτό δεν
άκουγε τα υπόλοιπα, και όσο αυτά χτυπούσαν τα πόδια τους και φώναζαν, τόσο το
γάλα γινόταν γιαούρτι, οπότε το βατραχάκι ήρθε στην επιφάνια και σώθηκε! Αυτό
λοιπόν είναι σαν μότο. ο καθένας οφείλει να κάνει στον τομέα
του ότι καλύτερο μπορεί, να μην απογοητεύεται, να μην μένει στάσιμος, ακίνητος,
απαισιόδοξος και όλα θα πάνε καλύτερα. Αυτό προσπαθώ να περάσω μέσα
από την ομιλία μου. Το παιδί δεν σταματά ποτέ, πάντα πηγαίνει κάπου, πάντα
σκέφτεται ή βλέπει κάτι που εμείς ίσως το χάνουμε με τις πολλές δουλειές ,τις
ευθύνες, ή τις πιο σκοτεινές σκέψεις μας.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου παραμύθι;
Μελετώντας τον Χάνσελ και την Γκρέτελ συνειδητοποίησα πως αυτό το παραμύθι είναι μια πανανθρώπινη ιστορία, αλλά και μια ιστορία κανιβαλισμού. Το παραμύθι δεν είναι αθώο, είναι η ζωή μας. Δεν είναι καρδούλες και πόνι πάνω σε πράσινα λιβάδια που χοροπηδάνε.
