Τέλος Εκπομπής, Τέλος Εποχής
Alternative Music’s Life Support System
“Αυτό που λατρεύω στο punk”, έλεγε, “είναι ότι ακούω ένα τραγούδι που μου έχουν στείλει, τηλεφωνώ στη μπάντα μετά για να έρθουν στην εκπομπή και μου λένε ότι έχουν ήδη διαλυθεί!”.
“Ο JohnPeel ήταν μία μοναδική φωνή στα βρετανικά ΜΜΕ. Ανακάλυπτε συνεχώς νέα ταλέντα κι ενδιαφέρουσα Τέχνη και την έκανε προσιτή στο κοινό. Ο πρωθυπουργός αναγνωρίζει ότι θα λείψει αφάνταστα σε όλο τον κόσμο αλλά και στον ίδιο”.
TonyBlair
Όσο απύθμενη μπορεί να είναι η ανοησία με την οποία μοιάζει προικισμένο το κουνουπίδι που κυβερνά τη Βρετανία, βλ. TonyBlair, ενδεικτικό του ειδικού βάρους του JohnPeel είναι το γεγονός ότι εξέδωσε αυτή την ανακοίνωση την επομένη της 26ης Οκτωβρίου, ημερομηνίας θανάτου του JohnRavenscroft, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του JohnPeel. Ακόμη κι αν ο ίδιος ο Blairαμφιβάλλω αν είχε ποτέ αφιερώσει λίγο από το χρόνο του στην ακρόαση των μνημειωδών εκπομπών του Peel, “αναγκάστηκε” ν’ ασχοληθεί μ’ αυτόν παρατηρώντας ολόκληρη τη χώρα του, και όχι μόνο, να θρηνεί με τον πιο ειλικρινή τρόπο το τέλος του “δικού τους ανθρώπου”. Ο ξαφνικός θάνατος του JohnPeelσε ηλικία 65 ετών από καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια διακοπών στο Περού σκόρπισε τη θλίψη στους απανταχού μουσικόφιλους.
Η ραδιοφωνική καριέρα του ξεκίνησε τέσσερις δεκαετίες πριν, σ’ έναν σταθμό του Texas. Σύμφωνα με το θρύλο, ο Peel πήρε τη δουλειά λέγοντας ψέματα ότι ήταν γνωστός των Beatles. Φαντάζομαι ότι σε μία εποχή που “μαινόταν” η Beatles-mania κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με την καλύτερη συστατική επιστολή. Σύμφωνα με τον ίδιο, απλά εκμεταλλεύτηκε τη βρετανική του προφορά και την τότε ψύχωση των Αμερικανών με οτιδήποτε προερχόταν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Αλήθεια ή ψέματα, ο κόσμος της μουσικής δε θα ήταν ποτέ ξανά ο ίδιος.
Για τον Peel ο κόσμος είχε αλλάξει λίγα χρόνια πριν. “Τα πάντα άλλαξαν όταν άκουσα για πρώτη φορά Elvis. Δεν υπήρχε τίποτα και ξαφνικά άρχισε να υπάρχει κάτι”, έλεγε χαρακτηριστικά.
Το 1967 επέστρεψε στην Αγγλία κι ενσωματώθηκε στο δυναμικό του πειρατικού σταθμού RadioLondon, την πρωτοπορία στα ερτζιανά. H μεταμεσονύχτια εκπομπή του με τίτλο “ThePerfumedGarden” ήταν η μόνη στην οποία μπορούσαν ν’ ακουστούν μαζί CaptainBeefheart, TyrannosaurusRexκαιJeffersonAirplane. Τόσο έντονη ήταν η δυναμική του RadioLondonώστε σύντομα έφτασε να συναγωνίζεται σε ακροαματικότητα ακόμη και το κραταιό BBC. “Aν δε μπορείς να τους νικήσεις, πάρ’ τους με το μέρος σου” λέει η σοφή ρήση και το BBC έκανε ακριβώς αυτό, προσλαμβάνοντας σύσσωμο το πειρατικό πλήρωμα του RadioLondon. Κι εγένετο Radio 1, η ραδιοφωνική εστία στην οποία ο JohnPeelέμεινε πιστός μέχρι το πρόσφατο τέλος της ζωής του. Αμφιβάλλω δε αν ποτέ κάποιος ραδιοφωνικός παραγωγός όχι μόνο συνδέθηκε τόσο άρρηκτα αλλά έγινε το σήμα κατατεθέν της συχνότητας που τον φιλοξενούσε.
Ο Peelαπό την αρχή έκανε αισθητή την παρουσία του παίζοντας τα τραγούδια, και σε εξαιρετικές περιπτώσεις ακόμη και δίσκους ολόκληρους, από την αρχή μέχρι το τέλος, χωρίς διακοπές! Κατά την πρώιμη περίοδο της θητείας του στο Radio 1 ο ίδιος ήταν ο πιο ένθερμος υποστηρικτής καλλιτεχνών όπως ο DavidBowie, ο JimiHendrix και οι SmallFaces. Κι αν αυτό τώρα δε φαντάζει πρωτοποριακό, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ήθελε βαριά αρχ…, συγνώμη κότσια, για να προμοτάρεις σε μία αρτηριοσκληρωτική κοινωνία όπως ήταν τότε η βρετανική, εντελώς αντικονφορμιστικά φαινόμενα τύπου ZiggyStardust. Ο Peel παίζοντας με το επαγγελματικό του μέλλον αποτέλεσε τη ραδιοφωνική διέξοδο του ανατρεπτικού μουσικού περιθωρίου. Όταν οι συνοδοιπόροι του αναλώνονταν σε αναμετάδοση δεινοσαυρικού ρεπερτορίου εκείνος δήλωνε αμετανόητος fanτου (πρωτοεμφανιζόμενου) punk, παίζοντας ανελλιπώς Ramones, Clash, SexPistols, Buzzcocksκαι φυσικά Undertones, το “TeenageKicks” των οποίων έμελλε ν’ αποτελέσει το αγαπημένο του τραγούδι ever. “Αυτό που λατρεύω στο punk”, έλεγε, “είναι ότι ακούω ένα τραγούδι που μου έχουν στείλει, τηλεφωνώ στη μπάντα μετά για να έρθουν στην εκπομπή και μου λένε ότι έχουν ήδη διαλυθεί!”.
Στις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90 τα ενδιαφέροντα του μεταλλάχτηκαν πολλάκις και ποτέ δε σταμάτησε ν’ αποδεικνύει την ανήσυχη φύση του πνεύματος του. Όπως παλιά πίστεψε τους hippies, τριπάρισε με το kraut-rock, φουμάρισε με τη reggae, και χοροπήδηξε με το punk, έτσι κι αργότερα δε σταμάτησε να καταπιάνεται με τον ίδιο ενθουσιασμό είτε με το newwave, είτε με το technoείτε ακόμη με τη worldμουσική. Και πάντα άκουγε όλα τα demos που έφταναν βροχή στην ταχυδρομική του θυρίδα. “Είναι πάρα πολλά”, είχε πει λίγους μήνες πριν, “σχεδόν 150 τη μέρα! Ακόμη κι αν είναι διάρκειας μόνο 10 λεπτών δεν προλαβαίνω. Και τίποτα άλλο να μην έκανα πάλι δε θα έφτανε ο χρόνος. Προσπαθώ όμως να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ”. Λέγεται μάλιστα ότι απαντούσε προσωπικά σε κάθε μπάντα αλλά και όσους περισσότερους ακροατές μπορούσε!
Όταν πέθανε είχε ήδη ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος των απομνημονευμάτων του. Η τύχη του χειρόγραφου μέχρι στιγμής παραμένει ακαθόριστη αλλά φαντάζομαι ότι δε θ’ αργήσει η στιγμή που θα δούμε στα ράφια των βιβλιοπωλείων την (έστω και ημιτελή) αυτοβιογραφία του. Όσον αφορά την αχανή δισκοθήκη του φημολογείται ότι αποτελεί αντικείμενο διεκδίκησης ανάμεσα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Βρετανίας και σε αμερικανικό ραδιοφωνικό κολοσσό. Πληροφορίες που θέλουν τις εκατέρωθεν προσφορές να ξεπερνούν το 1.000.000 λίρες (!!!) παραμένουν ανεπιβεβαίωτες…
Τις πρώτες ημέρες μετά το θάνατο του τα γραφεία του BBC κατακλύστηκαν από επιστολές ακροατών και καλλιτεχνών. Ανάμεσά τους οι Radiohead, PaulMcCartney, Oasis, FranzFerdinand, RobertPlant, WhiteStripes, Libertines, Pulp, Mobyκ.α. Όλων τις ζωές τις άλλαξε μέσω των εκπομπών του. Του μεν απλού κόσμου με τη μουσική που παρουσίαζε, των δε μουσικών μέσω των περίφημων PeelSessions. Είναι γνωστό άλλωστε ότι κάθε μπάντα που σέβεται τον εαυτό της έχει ηχογραφήσει κι ενίοτε κυκλοφορήσει την προσωπική της PeelSession. Μόνο οι λατρεμένοι του Fallηχογράφησαν για λογαριασμό του 24 φορές! Ο ολοκληρωμένος κατάλογος παραείναι μακρύς για ν’ αναφερθεί. Ο ίδιος ο διοργανωτής του GlastonburyFestival, ως ύστατο φόρο τιμής, αποφάσισε να μετονομάσει τη σκηνή των πρωτοεμφανιζόμενων groupsσε “JohnPeelStage”.
“Δε σχεδιάζω να σταματήσω πριν πεθάνω”, είχε πει πρόσφατα. Όπως πάντα, εννοούσε αυτό που έλεγε…
